Laat ik met goed nieuws beginnen. Rusti schrijft gedichten! Niet gek voor iemand die pas op volwassen leeftijd heeft leren lezen en schrijven. Rusti is ernstig lichamelijk gehandicapt als gevolg van polio. Ze kan niet lopen of staan, en niet voor zichzelf zorgen. Ze woont samen met haar eveneens gehandicapte broer bij haar moeder, die dus haar beide volwassen kinderen (veertigers) moet verzorgen. Rusti komt zelden het erf af, haar wereld is klein. Ook schriftelijk contact of via de sociale media was niet voor haar weggelegd. Fysiek is ze niet in staat om met een computer om te gaan, een pen kan ze nauwelijks vasthouden. Maar haar situatie is veranderd. We gaven haar een smartphone, waar ze wel mee kan werken. Ze zit nu op facebook en instagram, haar wereld is groot geworden, en ze schrijft nu dus poëzie! Op de telefoon. Doet mee aan wedstrijden en heeft al drie maal gewonnen. Trots stuurt ze ons foto´s van de certificaten die ze hiervoor krijgt. En wij zijn trots dat we met weinig geld zoveel hebben kunnen bijdragen aan haar welzijn.
Nog iets moois, temidden van veel treurigs. Tut is in november geslaagd aan de universiteit, heeft nu het diploma S1 bedrijfseconomie. We durfden er niet meer op te hopen omdat Tut de afgelopen jaren veel in het ziekenhuis heeft gelegen. Tbc. Een paar dagen voor het afstuderen kwam ze net weer uit het ziekenhuis. Een week later gaf ze weer bloed op en moest ze er weer naartoe. Voor vijf bloedtransfusies. We hoopten dat de tbc over was, maar het kwam terug. Toen haar vader Nyoman de ziekte had, heeft ze hem in het ziekenhuis verzorgd en daar is ze waarschijnlijk besmet. Hij is eraan overleden en we zijn dus bang. Tomi en Tut hebben echt alleen maar tegenslagen. En geen netwerk, geen familie om op terug te vallen. Hun oudste zus Ayu heeft zelf problemen. Tomi en Tut hebben beiden een verkeersongeluk gehad wat leidde tot ziekenhuisopname. Door corona is Tomi haar werk kwijt in een restaurant. Wij betalen nu hun levensonderhoud plus de ziekenhuiskosten. Omdat dit niet eeuwig door kan gaan, hebben ze hun huis te koop gezet. Maar in het failliete Bali zijn geen kopers meer te vinden. Ayu (woont met met man en kind elders) verdient nu wat met het naaien van mondkapjes. We gaven haar geld voor het materiaal. Al onze mensen in Indonesië hebben veel financiële last van corona. Geen hulpprogramma´s daar. Parmi, de vrouw van Jimin, werkte in een restaurant aan het strand op Java. Restaurant is dicht. Gelukkig kan ze nu werken op de rijstvelden. Ook Ali, hun zoon voor wie we een opleiding tot monteur hebben betaald, heeft inmiddels werk. Met Jimin gaat het slecht. Hij heeft al jaren suiker en kreeg een tijd geleden kon hij plotseling niet meer lopen en staan. Hernia? Hij heeft in het ziekenhuis gelegen, daarna lang bedlegerig thuis. Inmiddels kan hij weer lopen met krukken. Omdat zijn jaren geleden gebroken been nodig weer geopereerd moet worden, zit herstel er niet snel in. Werken dus helemaal niet. Wij zijn zoveel geld kwijt aan Tut, dat we onmogelijk een operatie voor Jimin kunnen betalen op dit moment. Wel betalen we de andere medische kosten. Voor Tut is een ziekenhuisopname een kwestie van leven of dood, dat moet dus voorrang hebben. Lijkt ons.
Ook met de anderen gaat het niet echt goed. Arum (weet je nog, cum laude geslaagd!) moeten we af en toe helpen. Haar oudste dochtertje zit inmiddels op school, dat eerste jaar kost 2 miljoen (125 euro), dat kon ze niet missen. En dus? Ook Ika´s oudste dochter zit op school en ook dat hebben we betaald. Dit soort kleine hulp is fijn om te doen, van de ziekenhuiskosten worden we ´bingung´. Het kost ons veel hoofdbrekens. Regelmatig klachten van Dumaris (Sumatra) met foto´s van ontstoken benen. Daar kunnen we nu niet op ingaan. Wel hebben we haar dit jaar een nieuwe naaimachine gegeven. Daar verdient ze de kost mee. Met Kadek gaat het redelijk, af en toe krijgen we een appje van haar. Kadek klaagt niet gauw. Ze wordt ook omringd door een liefhebbende schoonfamilie (de zeer ernstig gehandicapte, en slechtziende Kadek is weduwe). Het hebben van een netwerk maakt zeker in arme landen een groot verschil.
De corona-ellende in Indonesië zal langer duren dan bij ons. Wanneer zal de bevolking gevaccineerd kunnen worden? Ook daarvan worden we bingung.
